Afval anders inzamelen vereist wel draagvlak

Leestijd - 5-10 minuten
Hans van de Looij
Vicefractievoorzitter - 06-09-2013

Vanaf 1 oktober a.s. wil Veldhoven in de wijken Zeelst en Meerveldhoven starten met een proef op het gebied van afvalinzameling. Dit zal hier anders worden georganiseerd dan elders in de gemeente voor de periode van ongeveer 1,5 jaar. Waarbij na 1 jaar een evaluatie is voorzien om te bepalen of de proef geslaagd is en deze manier van inzamelen ook in de rest van Veldhoven moet worden ingevoerd. De betrokken inwoners zijn hierover per brief geïnformeerd en er heeft een bewonersonderzoek plaatsgevonden naar de opinie van de mensen over deze proef. Het is de bedoeling om de hoeveelheid restafval met 40 % te verminderen middels deze nieuwe vorm van inzamelen.

Op zichzelf is er natuurlijk niks mis mee om te bezien in hoeverre het inzamelen van afval efficiënter en daarmee ook tegen minder kosten kan plaatsvinden. Maar bij enkele concrete voorstellen in dit verband plaatst GBV toch de nodige kanttekeningen.

Zo is het de bedoeling dat mensen luiers en incontinentiemateriaal naar verzamelcontainers gaan brengen. En dat restafval zoals stofzuigerzakken, tampons- en maandverband, kauwgum, haren, en sigarettenpeuken voortaan in speciale restafvalzakken wordt aangeboden. Het is dan de bedoeling dat deze zakken eens  per 4 weken (!)  worden  opgehaald.  Het zijn met name deze 2 uitvoeringsvoornemens, die GBV zorgen baren.

Dat mensen moeten gaan zeulen met luiers en incontinentiemateriaal naar verzamelplekken, lijkt GBV bijzonder onwenselijk. Op de eerste plaats al uit hygiënisch oogpunt, maar ook vanwege het privacy-aspect. Hoeveel mensen  zullen het immers niet bepaald als prettig ervaren wanneer zij in het zicht van iedereen incontinentiemateriaal bij een verzamelcontainer gaan deponeren. Los nog van de vraag of een groot aantal personen fysiek nog wel in staat is dit te gaan doen.

Het restafval wordt opgehaald in speciale zakken. Dat lijkt niet alleen een stap terug in de tijd qua invulling. Maar bovendien is het plan om deze zak nog maar een keer in de 4 weken op te komen halen. Is dit hygiënisch gezien wel wenselijk gezien de aard van het afval (o.a. maandverband en tampons)? Bovendien, waar laat je zo’n zak? Ergens in huis? Geen fris idee. Ergens buitenshuis? Sommige dieren (zoals ratten en katten) reageren blijkbaar sterk op de geur van bepaald organisch afval en afval met bloedresten. Zij zouden zakken kapot kunnen trekken met alle gevolgen van dien.

GBV vraagt zich af of over deze zaken wel goed is nagedacht. Tegenover deze bedenkingen wordt dan gesteld dat een gemeente als Horst aan de Maas positieve ervaringen heeft met een dergelijk inzamelsysteem . Dat is echter maar ten dele waar. In deze gemeente werd het restafval eens per 2 weken opgehaald en konden mensen via speciale kunststof emmers luiers- en incontinentiemateriaal  tezamen met overige keukenafval blijven aanbieden. Deze emmers werden 2 keer per week opgehaald. Dat laatste is toch echt wezenlijk anders dan dat mensen zelf naar centrale containers moeten gaan. Bovendien is vastgesteld dat veel meer huishoudelijk afval in pedaalemmerzakjes in openbare prullenbakken verdween nadat de nieuwe vorm van inzamelen was ingevoerd.

En verder nog de volgende  nuancering. Er is een lijst beschikbaar met gemeenten, waar de grote meerderheid van de bevolking weinig moeite lijkt te hebben met een andere manier van afval inzamelen.  Maar ja, kijk eens naar de situatie in Veldhoven. In 2012 had Veldhoven tegen de 20.000 huishoudens. Er waren in dat jaar ongeveer 1700 kinderen van 0 – 3 jaar. Laat hiervan 1500 kinderen,  die verdeeld zijn over 1000 gezinnen (vaak 1 of 2 jonge kinderen per gezin), nu eens een wegwerpluier gebruiken, dan betreft dit dus  5 % van de huishoudens. Gaan we er verder vanuit dat incontinentie toch het meeste voorkomt bij ouderen, dat er in 2012 ongeveer 8000 inwoners waren van boven 65 jaar en dat van die groep volgens landelijke cijfers ongeveer 25 % met dit probleem te maken zal hebben, dan hebben we het nog eens over 10 % van de huishoudens. Samen opgeteld 15 % van alle huishoudens. Als dan straks de uitkomst wordt, dat 80 % van de inwoners geen probleem heeft met de nieuwe manier van inzamelen, dan kan dat aardig kloppen. Maar ja, dit cijfer kun je dan niet helemaal zuiver interpreteren naar idee van GBV.

Misschien valt er nog wel iets voor de beoogde proef te zeggen. Maar de bewonersbijeenkomsten, die inmiddels hebben plaatsgevonden gaven GBV in elk geval niet de indruk dat de inzamelproef in deze vorm op veel draagvlak bij de inwoners van Zeelst en Meerveldhoven kan rekenen. Voor GBV toch van groot belang. Niet alleen vanwege de mogelijke inspraak, die mensen altijd wordt voorgehouden door de hedendaagse politiek, maar ook omdat de proef sowieso gaat mislukken als mensen er niet aan mee willen werken. Onze indruk is overigens, dat veel mensen het afval best wel anders willen scheiden, maar problemen hebben met de wijze waarop en de nieuwe  manier van aanbieden en ophalen.  Misschien zijn dat punten van heroverweging alvorens met de proef te starten. Wat GBV betreft in elk geval wel.